سوءاستفاده خانوادگی
نواقص رفتاری و اخلاقی
نقص سوءاستفاده
سوءاستفاده خانوادگی
تعریف مختصر
(( نقص سوءاستفاده خانوادگی))
سوءاستفاده خانوادگی یعنی هر رفتاری در محیط خانواده که بهصورت مکرر یا سیستماتیک قدرت، آزادی، سلامت جسمی یا روانی یک عضو را کاهش دهد تا منفعت دیگری تأمین شود.
🟠🟡🔵🟣🟤⚫⚪
شکلهای رایج
✳️جسمی: ضربه، هل دادن، تهدید به آسیب.
✳️عاطفی و روانی: تحقیر، سرزنش دائمی، گازلایت کردن (انکار واقعیت قربانی).
✳️اقتصادی: کنترل پول، محروم کردن از دسترسی به درآمد یا منابع مالی.
✳️جنسی: هر تماس یا فشار جنسی بدون رضایت.
✳️کنترل رفتاری : تعیین دوستان، محدود کردن ارتباطات، تصمیمگیری مطلق دربارۀ زندگی فرد.
✳️سوءاستفاده نمادین و فرهنگی : استفاده از هنجارهای خانواده یا سنت برای توجیه رفتارهای ستمگرانه.
🟠🟡🟢🔵🟣🟤⚫⚪
نشانههایی که باید جدی گرفته شوند
✳️ احساس ترس، شرم یا شرمساری مداوم در خانه.
✳️ کاهش خودباوری، افسردگی یا اضطراب مرتبط با اعضای خانوادگی.
✳️ فرار یا اجتناب از تعاملات خانوادگی.
✳️ کنترل کامل یا محدودیتی روی پول، مدارک، یا موبایل و شبکههای اجتماعی.
✳️ توهینها و تحقیرهایی که مرتب تکرار میشوند.
✳️ جراحات جسمی یا توضیحات متناقض دربارهٔ منشا آنها.
🟠🟡🟢🔵🟣🟤⚫⚪
مثالهای ملموس
✳️ پدر یا مادر که اجازه کار به فرزند نمیدهد و تمام درآمد را تصاحب میکند.
✳️ همسر یا شریک که برای خروج از خانه شرط میگذارد یا تماسها را زیرنظر دارد.
✳️ عضوی که دیگران را مرتباً تحقیر میکند و سپس میگوید «شوخی کردم» یا «تو حساس شدی».
✳️ عدهای که با وعدهی حمایت عاطفی، کار یا پول میگیرند و بعد آن را دستاویزی برای کنترل میکنند.
🟠🟡🟢🔵🟣🟤⚫⚪
راهکارهای عملی برای فرد درگیر
1. ایمنسازی فوری: اگر در خطر جسمی هستی، فاصله بگیر و در صورت نیاز با اورژانس یا پشتیبانی محلی تماس بگیر.
2. مستندسازی: پیامها، عکسها، شاهدان و هر مدرک را جمع کن.
3. تعیین مرز روشن : بهصورت کوتاه و مسالمتآمیز بگو چه رفتاری را نمیپذیری و چه تغییری لازم است.
4. شبکه حمایتی بساز : دوست، فامیل مورد اعتماد، همکار یا مشاور را در جریان بگذار.
5. درخواست کمک تخصصی : مشاور خانواده، مددکار اجتماعی یا وکیل میتواند راهکار قانونی و عملی بدهد.
6. برنامه خروج: اگر نیاز است، یک طرح ایمن داشته باش (محل امن، پول، مدارک).
🟠🟡🟢🔵🟣🟤⚫⚪
وقتی لازم است کمک حرفهای بخواهی
✳️ اگر تهدید یا ضرب و شتم وجود دارد.
✳️ اگر کنترل مالی کاملی اعمال میشود و امکان تامین نیازهای پایه نیست.
✳️ اگر قربانی مبتلا به افسردگی، افکار خودآسیبرسان یا اضطراب شدید شده است.
✳️اگر تلاشهای داخلی برای تغییر بینتیجه ماندهاند.
🟠🟡🟢🔵🟣🟤⚫⚪
جملات کوتاه برای مواجهه (روشن و محکم)
✳️ «این رفتار را نمیپذیرم.»
✳️«در مورد پولم یا وقتام تصمیم میگیرم.»
✳️ «اگر ادامه پیدا کند، از کمک بیرونی استفاده میکنم.»
🟠🟡🟢🔵🟣🟤⚫⚪
سواستفاده چی شد؟ چگونه باید جلوش را بگیریم وقتی همه دارن از هم سواستفاده میکنن